Trong thời đại công nghệ hiện đại, xe ô tô không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là một “cỗ máy thông minh” tích hợp hàng loạt cảm biến điện tử nhằm tối ưu hóa hiệu suất vận hành, đảm bảo an toàn và tăng trải nghiệm người lái. Việc hiểu rõ các loại cảm biến trên xe ô tô sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình sử dụng, bảo dưỡng và xử lý sự cố.

1. Cảm biến oxy (O2 Sensor)

Cảm biến oxy là một trong những cảm biến quan trọng nhất trong hệ thống khí thải. Nó được gắn trên đường ống xả để đo lượng oxy còn lại sau khi đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí. Dữ liệu từ cảm biến này giúp bộ điều khiển động cơ (ECU) điều chỉnh tỷ lệ nhiên liệu và không khí để đạt hiệu suất đốt cháy tối ưu, giảm khí thải độc hại và tiết kiệm nhiên liệu.

  • Vị trí: Trên ống xả, trước và sau bộ xúc tác.
  • Tác dụng: Giảm khí thải, tối ưu nhiên liệu.

2. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát (Coolant Temperature Sensor)

Cảm biến này theo dõi nhiệt độ của dung dịch làm mát trong động cơ. Khi nhiệt độ tăng quá mức cho phép, hệ thống sẽ cảnh báo người lái hoặc kích hoạt quạt tản nhiệt để làm mát động cơ.

  • Vị trí: Trên hệ thống làm mát động cơ.
  • Tác dụng: Ngăn ngừa quá nhiệt, bảo vệ động cơ.

3. Cảm biến áp suất lốp (TPMS - Tire Pressure Monitoring System)

TPMS là hệ thống giám sát áp suất lốp theo thời gian thực. Nếu lốp xe bị xì hơi hoặc áp suất không đủ, hệ thống sẽ hiển thị cảnh báo trên bảng đồng hồ. Điều này giúp ngăn ngừa các tai nạn do lốp non hoặc nổ lốp khi đang di chuyển.

  • Vị trí: Trong van lốp hoặc gần bánh xe.
  • Tác dụng: Tăng an toàn, tiết kiệm nhiên liệu, kéo dài tuổi thọ lốp.

4. Cảm biến tốc độ bánh xe (Wheel Speed Sensor)

Loại cảm biến này là một phần quan trọng trong hệ thống phanh ABS và hệ thống cân bằng điện tử ESP. Nó đo tốc độ quay của từng bánh xe và gửi dữ liệu về ECU để điều chỉnh lực phanh phù hợp, giúp xe không bị trượt khi phanh gấp hoặc di chuyển trên đường trơn trượt.

  • Vị trí: Gần trục bánh xe.
  • Tác dụng: Hỗ trợ ABS, ESP, kiểm soát lực kéo.

5. Cảm biến vị trí bướm ga (Throttle Position Sensor)

Cảm biến này theo dõi vị trí của bướm ga để xác định mức độ mở ga mà người lái mong muốn. ECU sẽ căn cứ vào tín hiệu này để điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào buồng đốt sao cho phù hợp.

  • Vị trí: Trên thân bướm ga.
  • Tác dụng: Cải thiện độ nhạy chân ga, tăng hiệu suất động cơ.

6. Cảm biến va chạm (Impact Sensor/Airbag Sensor)

Đây là cảm biến cực kỳ quan trọng trong hệ thống túi khí (airbag). Khi phát hiện có va chạm đủ mạnh, cảm biến sẽ gửi tín hiệu kích hoạt túi khí nổ nhằm giảm thiểu chấn thương cho người lái và hành khách.

  • Vị trí: Phía trước xe, trong cột A hoặc B, hoặc bên trong cản trước.
  • Tác dụng: Kích hoạt túi khí, bảo vệ người ngồi trên xe.

7. Cảm biến ánh sáng và mưa (Rain/Light Sensor)

Cảm biến ánh sáng tự động bật đèn pha khi trời tối hoặc đi vào hầm. Cảm biến mưa giúp kích hoạt gạt mưa khi phát hiện có nước trên kính chắn gió. Cả hai loại cảm biến này nâng cao tính tiện nghi và an toàn khi lái xe.

  • Vị trí: Phía sau gương chiếu hậu, bên trong kính chắn gió.
  • Tác dụng: Tự động hóa, tăng tiện nghi và an toàn.

8. Cảm biến lùi (Parking Sensor)

Cảm biến lùi hỗ trợ đỗ xe bằng cách phát ra sóng siêu âm và đo khoảng cách giữa xe với vật cản phía sau. Khi xe tiến lại gần vật thể, cảm biến sẽ phát tiếng “bíp” cảnh báo, càng gần âm thanh càng gấp.

  • Vị trí: Cản sau (hoặc trước) của xe.
  • Tác dụng: Hỗ trợ lùi xe, hạn chế va chạm.

9. Cảm biến MAP và MAF (MAP - Manifold Absolute Pressure / MAF - Mass Air Flow)

Hai cảm biến này đo lượng không khí đi vào buồng đốt để ECU tính toán lượng nhiên liệu phù hợp. MAP đo áp suất trong đường ống nạp, còn MAF đo lưu lượng không khí. Chúng giúp kiểm soát quá trình đốt cháy tối ưu và giảm khí thải.

  • Vị trí: Trong hệ thống hút khí.
  • Tác dụng: Kiểm soát nhiên liệu, giảm tiêu hao và khí thải.

10. Cảm biến góc lái (Steering Angle Sensor)


Cảm biến này đo góc đánh lái của vô lăng, rất quan trọng đối với hệ thống cân bằng điện tử (ESP) và hỗ trợ chuyển hướng thông minh. Dữ liệu sẽ giúp hệ thống xác định xe có đang bị trượt hay lệch hướng không.

  • Vị trí: Trong trụ vô lăng.
  • Tác dụng: Hỗ trợ cân bằng, tăng độ ổn định khi đánh lái.

Cảm biến trên xe ô tô đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, tiết kiệm nhiên liệu và nâng cao trải nghiệm lái xe. Khi một cảm biến bị hư hoặc hoạt động sai, xe có thể gặp phải tình trạng vận hành kém, tiêu hao nhiên liệu tăng, hoặc nguy hiểm hơn là mất an toàn. Do đó, việc kiểm tra, bảo dưỡng cảm biến định kỳ là điều bạn không nên bỏ qua.


Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại cảm biến trên xe ô tô mà bạn nên biết. Nếu thấy hữu ích, đừng quên chia sẻ hoặc lưu lại để tham khảo khi cần thiết!